Ga direct naar inhoud

Straling en gezondheid

Met het beschikbaar komen van het 5G-netwerk nemen soms ook de zorgen van burgers toe over mogelijke effecten van elektromagnetische velden op de volksgezondheid. Wellicht krijgt uw gemeente hierover ook vragen van haar inwoners. Hoe kunt u als gemeente omgaan met zorgen van inwoners?

Limieten

De signalen van alle antennes voor mobiele communicatie moeten voldoen aan de blootstellingslimieten. Deze limieten bevatten een ruime veiligheidsmarge die rekening houden met kwetsbare groepen, zoals:

  • ouderen
  • kinderen
  • mensen met een zwakke gezondheid

De veiligheidsmarges zijn 50 keer lager dan het niveau waarboven gezondheidseffecten kunnen optreden.

Gezondheidsraad

De onafhankelijke Gezondheidsraad adviseert de regering gevraagd en ongevraagd over gezondheidsvraagstukken. De Gezondheidsraad geeft aan dat er geen gevaar is voor de volksgezondheid, zolang iedereen zich aan de veiligheidsnormen houdt. Deze normen zijn door de Europese Unie aanbevolen aan haar lidstaten. Het gaat daarbij om blootstellingslimieten die zijn vastgesteld door de Internationale Commissie voor Bescherming tegen Niet-Ioniserende Straling (ICNIRP). Nederland hanteert deze limieten ook. Het voornemen is om deze blootstellingslimieten wettelijk vast te leggen onder de Telecommunicatiewet.

De Gezondheidsraad houdt in de gaten of nieuwe wetenschappelijke inzichten tot een ander advies leiden en daarmee mogelijk aanleiding geven tot aanpassing van het beleid. Ook de Europese Commissie heeft aangegeven dat de normen voor elektromagnetische velden (EMV-normen) afdoende zijn. Ze geven voldoende bescherming, ook voor 5G. Daarbij zijn de comités die de normen bepalen onafhankelijk.

Metingen

Uit metingen van Agentschap Telecom blijkt dat de limieten in Nederland niet worden overschreden. De gemeten blootstelling ligt ver onder de strengste blootstellingslimieten. Ook bij 5G-testlocaties doet Agentschap Telecom metingen. Alle metingen zijn openbaar en te bekijken op de website van het Antennebureau.

Wat kunnen gemeenten doen?

Gemeenten kunnen een aparte webpagina aanmaken over 5G. Onder andere de gemeenten Den Haag en Rotterdam hebben dit gedaan. Ook kunt u uw gemeenteraad informeren over dit vraagstuk middels een werkbespreking.

Veel gemeenten werken samen met de regionale GGD. Een voorbeeld hoe de regionale GGD Rotterdam Rijnmond over gezondheid en antennes communiceert vindt u op hun website.

In het najaar van 2019 organiseerden de ministeries van Economische Zaken en Klimaat (EZK) en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en de VNG regionale gesprekstafels met gemeenten onder meer over dit thema. Uitkomsten van deze gesprekken staan op deze website onder documenten.

Kamerbrief 5G en gezondheid

Op 17 april 2019 is de Tweede Kamer geïnformeerd over mogelijke gezondheidsrisico's van 5G. In deze kamerbrief vindt u meer informatie over dit vraagstuk. Ook kunt u meer detailinformatie vinden op de website van het Kennisplatform Elektromagnetische Velden. Specifiek voor gemeenten is er een overzicht van veelgestelde vragen en antwoorden over 5G en gezondheid.

In Kennisplatform EMV werken RIVM, TNO, DNV GL, GGD GHOR Nederland, Agentschap Telecom, ZonMw en Milieu Centraal samen om wetenschap te duiden en kennis te verspreiden voor:

  • burgers
  • werknemers
  • lagere overheden

Hulp bij beantwoording burgervragen over straling en gezondheid

  • Op de website van het Antennebureau zijn bouwstenen voor beantwoording van vragen over (5G-)antennes & gezondheid beschikbaar.
  • Op de website van het Kennisplatform EMV en het Antennebureau staat veel informatie over ‘straling’ en gezondheid waar gebruik van gemaakt kan worden bij de beantwoording van burgerbrieven.
  • De VNG heeft via een mailinglist een netwerk opgezet waarin gemeenten kennis en voorbeelden met elkaar uitwisselen over het beantwoorden van burgervragen over 5G. Gemeenten kunnen zich via rudolf.vanderberg@vng.nl aanmelden voor deelname.
  • Gemeenten kunnen zich wenden tot de plaatselijke GGD voor hulp bij het beantwoorden van burgervragen over straling en gezondheid.
  • Wanneer de plaatselijke GGD er niet uit komt kan de GGD of de gemeente rechtstreeks het Kennisplatform EMV benaderen via: as-emv@kennisplatform.nl

Ondersteuning bij (raads)informatiebijeenkomsten

  • Op aanvraag is het mogelijk dat het Antennebureau een bijdrage levert aan (raads)informatiebijeenkomsten over 5G. Het kan informatie verstrekken over de technische, procesmatige en beleidsmatige kant van het plaatsen van antennes.
  • Gemeenten kunnen zich in eerste instantie wenden tot de plaatselijke GGD voor ondersteuning bij (raads)informatiebijeenkomsten m.b.t. de mogelijke gezondheidseffecten van mobiele communicatie. Wanneer de GGD niet kan leveren kan het RIVM hiervoor worden benaderd, via de VNG: rudolf.vanderberg@vng.nl.

Stellingname Rijksoverheid dat antennes niet ziek maken